Hardware
Sprzętowa podstawa tego bloga.
Zakupy
W połowie 2022 roku postanowiłem zakupić stanowisko testowe do wirtualizacji systemów operacyjnych i zabawy z nimi. Wybór padł na terminal Fujitsu Futro S720, ze względu na dobre opinie zasłyszane od znajomych. Na Allegro znalazłem w okazyjnej cenie model z mocniejszym, czterordzeniowym procesorem AMD, prawdopodobnie okazyjna cena ze względu na pomyłkę sprzedawcy - dane w opisie i tytule różniły się. Ostatecznie dotarł do mnie mocniejszy kolega S720, a dokładniej S920 - posiadacz czterordzeniowego procesora AMD GX-415GA, co w zupełności wystarczyło dla moich domowych zastosowań(a przynajmniej w czasie gdy piszę tego posta - wystarcza).
RAM
Niska cena była okupiona równie małą ilością RAM, do kości 2GB testowo zakupiłem kość 8GB marki DSL(DDR3 PC3-12800S 1600MHz SODIMM) dzięki czemu razem miałem niecałe 10GB ramu, dosć jak na moje planowane potrzeby. Kolejnym problemem był dysk, z początku korzystałem ze zwykłego talerzowego, dokładniej było ich kilka dla testów, ale ostatecznie ostał się jako główny magazyn danych 2TB 3,5” 7200RPM Seagate Video(ST2000VM003-1ET1).
SSD
Przy okazji zakupów taśmy PCI-E x4 o czym później, sprzedawca miał dysk SSD, akurat zawiedziony prędkościami dotychczasowego talerzaka, dobrałem również i dysk na półprzewodnikach - 256GB (TXRUI M650 256GB) jako podstawę systemu Proxmox, oraz wirtualne maszyny w nim siedzące.
Karta sieciowa
Ostatni na te chwile zakup był podyktowany chęcią zrobienia z terminala - firewalla. Potrzebowałem do tego dodatkowych wyjść RJ45, aby móc podłączyć inne urządzenia. W tym celu znalazłem na OLX małą kartę sieciową z dwoma portami ethernet (IBM NETXTREME II 1000 EXPRESS), dzięki niej miałem możliwość chwilę pobawic się firewallem PfSense, działało to całkiem zgrabnie, lecz zaniepokojony spadkiem wydajności postawiłem na gotowe rozwiązanie - używany router Mikrotik hAP ac2(RBD52G-5HacD2HnD-T)
Dodatki
Dodatkowo, niekoniecznie jako stała infrastruktura tego serwera, wpięty jest dongiel telewizji DVB-T, po zainstalowaniu odpowiednich sterowników służący do nasłuchu 433mHz, czyli szeroko pojętej komunikacji cywilnej.
Ostatecznie zestaw, już gotowy do użycia prezentuje się w taki sposób:
Kosztorys
Ceny na początek 2023 roku, bez kosztów dostawy.
- 185,00PLN - Fujitsu FUTRO S920 AMD GX-415GA
- 89,00PLN - Pamięć DDR3 SODIMM 8GB
- 200,00PLN - Dysk HDD Seagate 3,5’’ 2TB
- 114,90PLN - Dysk SSD TXRUI mSata 256GB
- 27,90PLN - Taśma PCIe x4 (do karty sieciowej)
- 25,00PLN - Karta sieciowa IBM Broadcom NetXtreme 49Y7947
- ~40,00PLN - Dongiel DVB-T, kupiony lata temu
- 220,00PLN - Router Mikrotik hAP ac2 RBD52G-5HacD2HnD-T Razem: ~900zł za powyższy zestaw.
Budowa
Może się wydawać, że nie ma tu nic do budowania - nic bardziej mylnego! Mimo iż terminal był defacto gotowy do odpalenia, potrzebował kilku zmian do zadowolenia moich oczekiwań.
Pierwszą sprawą był dysk, dołączony do zestawu 32GB dysk mSata był zbyt mały aby postawić na nim coś sensownego, zamiast niego wpiąłem zwykłego HDD znalezionego gdzieś w częściach zapasowych. Potem, jak pisałem wcześniej, został on zmieniony na docelowy dysk o większej pojemności i lepszej niezawodności.
Podłączenie sygnałowe dysku
Wpięcie tradycyjnego dysku 3,5 cala w tym terminalu jest dość nieoczywiste. Gniazda SATA są ukryte pod radiatorem procesora, jest dość mało miejsca ale wtyczka kątowa spokojnie się zmieści.
Na zdjęciu powyżej widać także gniazdo mSATA, z dyskiem SSD do niego wpiętym
Zasilanie dysku
Oprócz przesyłu danych potrzebne jest także zasilanie dysku, dyski laptopowe można zasilać z portu USB, w przypadku większych, PCtowych talerzaków potrzebna jest moc przewyższająca możliwości typowej linii USB. Ze względu na posiadanie tego drugiego typu musiałem zerknąć do dokumentacji płyty głównej i wpisów innych entuzjastów niestety nie pamiętam już konkretnych linków. Okazało się, że na płycie głównej istnieje wyprowadzenie napięć wymaganych do zasilenia dysku.
Po upewnieniu się za pomocą multimetru o wymaganych napięciach, przylutowałem do wyjść przewody prowadzące do wtyczki zasilającej SATA.
Dzięki temu zabiegowi uzyskałem na wtyczce wymagane napięcia 12V i 5V, byłem więc gotowy do podpięcia dysku talerzowego.
Po podpięciu testowego dysku i sprawdzenia poprawnośći działania, nałożyłem koszulki termokurczliwe na przylutowane przewody i zabrałem się za odpowiedni montaż dysku do obudowy.
Montaż dysku
Kompaktowa budowa terminala jest plusem estetycznym, jednakże w przypadku chęci zamontowania klasycznego 3,5 calowego dysku napotkamy na problem braku miejsca w środku.
By temu zaradzić postanowiłem zamontować dysk na zewnątrz obudowy. Po budowie prywatnego komputera zostały mi zapasowe, nieużywane sanki. Za pomocą wkrętów(odpowiedniej długośći) przykręciłem sanki do obudowy, dodając pomiędzy sanki a obudowę filcowe podkładki izolujące wibracje idące z dysku.
Następnie po prostu włożyłem dysk do sanek i przytwierdziłem go za pomocą dedykowanych śrub. Całość trzymała się stabilnie i wyglądała dość profesjonalnie.
Pozostała jeszcze kwestia podłączenia przewodami dysku do komputera. Z tyłu obudowy miałem zaślepione gniazdo RJ-45, wybiłem je i otoczyłem grubą pianką poliuretanową(taką jak do pakowania), aby zapobiec ewentualnym przetarciom. Wyprowadziłem przewody ze środka obudowy, poprowadziłem je aby nie przeszkadzały wentylacji i całość prezentuje się w następujący sposób
Montaż RAM i SSD
Odnośnie montażu dysku SSD i pamięci RAM - nie ma w tym wielkiej filozofii, po prostu się je wkłada w odpowiednie gniazda i gotowe, nie będę się więc rozpisywał na ten temat :)
Ciekawostka - więcej dysków SATA?
Przeglądając internet i dokumentacje techniczną, natknąłem się na informacje o dwóch gniazdach SATA.
Faktycznie na płycie głównej znajdują się dwa standardowe gniazda SATA, jedno gotowe do użycia, jednakże z drugim jest mały problem…
Jest ono wylutowane, zapewne aby zapobiec błędom użytkownika, ponieważ to gniazdo ma współdzieloną szynę danych z mSATA znajdującym się obok niego. Gdyby jednak ktoś chciał pomajstrować to nie ma żadnych przeciwskazań aby dolutować zwykłe sata. Piny znajdują się pod radiatorem, pomiędzy gniazdem SATA a mSATA.
Karta Sieciowa
W pewnym momencie postanowiłem użyć działającego już terminala jako serwera DNS i firewalla, w tym celu potrzebowałem dodatkowych wyjść sieciowych. W tym celu potrzebowałem karty sieciowej i sposobu na jej podłączenie. Na płycie głównej znajduje się port PCIe x4, jednakże jest on w dość niekorzystnym miejscu, zapewne przystosowany jedynie do gotowych zastosowań producenta.
Aby móc zainstalować karte sieciową musiałem znaleźć rozwiązanie, z pomocą przyszła zwyczajna taśma - przedłużka do portu PCIe.
Pozostał problem samej karty, znalazłem na portalu z lokalnymi ogłoszeniami taką z pasującymi parametrami, jednakże była zbyt dużej wielkości.
Zwyczajnie mieściła mi się w obudowie, miałem do wyboru albo obciąć “śledzia”, albo wymyślić inny sposób. Postawiłem na chałupnicze wygięcie śledzia tak aby móc dodatkowo przytwierdzić go wkrętem do obudowy. Może nie wygląda to zbyt profesjonalnie - ale działa!
Pozostał jedynie montaż - karta teraz mieściła się w swoim slocie może nie idealnie, ale wystarczająco. Podłączyłem taśmy PCIe do portu w karcie i płycie głównej, włączyłem terminal i voila - Linux wykrył kartę i wykorzystuje ją bez zarzutu do tej pory (pół roku od montażu do pisania artykułu).
Router
W pewnym momencie przeszedłem z hostowania firewalla na serwerze do gotowego rozwiązania, zakupiłem router Mikrotik hAP ac2. Głównym powodem był spadek wydajności zestawu, oraz brak karty WiFi w terminalu.
Przystawki
Ostatnią zamontowaną rzeczą, będącą już nie bazowym wyposażeniem terminala a donglem USB do konkretnych zastosowań jest dekoder DVB-T, jak wspomniałem wcześniej po zastosowaniu odpowiednich sterowników zamiast do odbioru cyfrowej telewizji naziemnej - może zostac wykorzystany do nasłuchu cywilnych fal radiowych. Ja go wykorzystuje do nasłuchu ramek wodomierzy, pasjonaci słuchają za jego pomocą transkoderów samolotów, czy podsłuchują analogową komunikację głosową.
O samym donglu nie będę się w tym materiale rozpisywał, możliwe że poruszę jego temat przy okazji opisywania mojej instancji systemu smart home opartego na Home Assistant.
Sam dongiel jest widoczny na poniższym zdjęciu - niebieskie urządzenie wpięte z tyłu obudowy to właśnie on!